مواد افيونی از گياه خشخاش (Somniferum Papaver)به دست می آيند و تضعيف کننده سيستم عصبی مرکزی میباشند.
مهم ترين انواع مواد افيونی عبارتند از: ترياک، شيره و سوخته ترياک، کديين، هرويين، مرفين، مپريدين و متادون.
در ايران اعتياد به مواد افيونی شايع ترين انواع اعتياد به مواد غير قانونی را تشکيل میدهد.

آثار مصرف مواد افيونی:
آثار مصرف مواد افيونی تا 8 ساعت پس از مصرف باقی میماند.
- تغييرات رفتاری يا روانی(ابتدا سرخوشی و سپس بیتفاوتی، کج خلقی و پرخاشگری، بیقراری يا کندی و اختلال قضاوت)
- تهوع و استفراغ
- کاهش احساس درد
- احساس گرما، گرگرفتن و خارش بينی
- سنگينی دست و پا و رخوت
- خشکی دهان
- کاهش فشار خون
- انقباض مردمک

- انقباض عضلات صاف حالب و مجاری صفراوی
- افت عملکرد شغلی و اجتماعی
عوارض مصرف طولانی مواد افيونی:
- اعتياد (مواد افيونی به شدت اعتياد آورند و تنها با چند بار مصرف نسبت به آن ها وابستگی و تحمل ايجاد می شود)
- يبوست مزمن
- تيره شدن رنگ پوست
- کاهش ميل جنسی و اختلال نعوظ در مردان
- بهم خوردن دوره های قاعدگی در زنان
- کاهش وزن و سوء تغذيه
- پايين آمدن سطح سالمتی بعلت بی توجهی به وضعيت بهداشتی و مراقبتهای فردی
- تغيير ساعات خواب و بيداری، خواب آلودگی و چرت زدن در طول روز
- افسردگی
- عوارض تزريق وريدی (آبسه، عفونت های پوست، اندوکارديت، کزاز، ايدز و هپاتيت B و C انتقال آنها
به ديگران)